Udrożnienie dróg oddechowych może być przy pomocy pewnych przyrządów – co w warunkach nagłych nie jest możliwe m.i., użycie ssaków lub tez bez przyrządowe nie wymagające żadnych akcesoriów. Wykonuje się to wyłącznie z użyciem rąk, i są to techniki, których uczy się na kursach pierwszej pomocy. Tak więc po koleiUdrożnienie dróg oddechowych może być przy pomocy pewnych przyrządów – co w warunkach nagłych nie jest możliwe m.i., użycie ssaków lub tez bez przyrządowe nie wymagające żadnych akcesoriów. Wykonuje się to wyłącznie z użyciem rąk, i są to techniki,których uczy się na kursach pierwszej pomocy. Tak więc po kolei:
- Rękoczyn czołowo-żuchwowy – pierwszą techniką jest lekkie odchylenie głowy do tyłu. U poszkodowanego, u którego nie podejrzewamy urazu kręgosłupa, należy położyć jedną rękę na czole, a drugą na brodzie, a następnie delikatnie odchylić głowę do tyłu. Aby upewnić się, że drogi oddechowe zostały udrożnione, należy sprawdzić oddech przez około 10 sekund.
- Manewr wysunięcia żuchwy – techniką do zastosowania u poszkodowanego, u którego podejrzewamy uraz kręgosłupa jest wysunięcie żuchwy. Jest to prosta metoda, polegająca na zlokalizowaniu kąta żuchwy oraz wysunięciu jej do przodu, aby dolne zęby znalazły się powyżej górnych. Po zastosowaniu tego manewru należy sprawdzić, czy oddech powrócił.
Stosujemy do tego celu najprostsze urządzenia tj Rurka ustno-gardłowa – to podstawowy przyrząd do udrażniania dróg oddechowych, Stosuje się ją u poszkodowanych nieprzytomnych, u których nie ma odruchu wymiotnego. Ważne jest, aby odpowiednio dobrać jej rozmiar i nauczyć się prawidłowej techniki zakładania.
Rozchyl usta poszkodowanego i wprowadź rurkę wygięciem ku tyłowi Przeciwwskazaniem do założenia rurki jest uraz uniemożliwiający jej założenie, wystąpienie odruchu wymiotnego, a także płytka nieprzytomność.
Jest też - Rurka nosowo-gardłowa – trudniejsza do założenia stosowana jest jako alternatywa dla rurki ustno-gardłowej w sytuacji, gdy są przeciwwskazania do jej założenia. Wymaga to pewnej wprawy. W mniejszym stopniu podrażnia nerw błędny. Jest to gumowa rurka w różnych rozmiarach, którą zakłada się przez jamę nosową. Podobnie jak rurka ustno-gardłowa, odsuwa język od tylnej części gardła i ułatwia przepływ powietrza. Może być stosowana u poszkodowanych płytko nieprzytomnych, gdyż jest dobrze tolerowana. Jej założenie wymaga inspekcji nozdrzy pod kątem drożności oraz zastosowania żelu lub środka znieczulającego. Przeciwwskazaniami są przerośnięty 3 migdał, uraz, w którym doszło do uszkodzenia podstawy czaszki, a także zażywanie leków przeciwzakrzepowych.
Wentylacja dróg oddechowych może być przeprowadzona bez przyrządowo lub przyrządowo za pomocą maski i worka samorozprężającego, które w nagłych wypadkach nie zawsze są dostępne. Zgodnie z zasadą prowadzimy akcje resuscytacyjną 30 uciśnięć mostka na zmianę z 2 oddechami ratowniczymi – jak omówiliśmy w poprzednim artykule.
Zapamiętajmy! Jeśli poszkodowany, któremu pomagamy, stara się „łapać” powietrze (rybi oddech), jego oddech jest nieregularny i coraz płytszy lub jeśli w przeciągu 10 sekund nie odnotowaliśmy 2-3 spokojnych, głębokich oddechów, powinniśmy założyć, że poszkodowany nie oddycha. Tym samym przystępujemy do rozpoczęcia akcji reanimacyjnej, pamiętając o wezwaniu pomocy oraz zorganizowaniu defibrylatora AED, który znacząco zwiększy szansę na przeżycie
AED, czyli w w języku angielskim Automated External Defibrillator, to automatyczny defibrylator zewnętrzny. To przenośne urządzenie medyczne służy do diagnozowania nagłego zatrzymania krążenia spowodowanego migotaniem komór lub częstoskurczem komorowym bez tętna oraz przeprowadzania defibrylacji, gdy jest to konieczne. Defibrylacja polega na dostarczeniu impulsu elektrycznego do serca, by przywrócić jego prawidłowe działanie. Przeżywalność pozaszpitalnego zatrzymania krążenia można znacznie zwiększyć, gdy natychmiast podejmie się resuscytację i użyje AED. Do największych zalet tego sprzętu można zaliczyć to, że jest:
- skuteczny,
- dostępny publicznie (znajdują się one w centrach handlowych instytucjach publicznych, dworcach itp. Szukamy w telefonie Mapa AED).
- prosty w obsłudze – nie musisz mieć przeszkolenia medycznego, by z niego skorzystać.
Zastosowanie AED przez osoby bez przeszkolenia medycznego umożliwia podjęcie próby defibrylacji na klika minut przed przybyciem zespołu ratownictwa medycznego. Karetka pogotowia średnio dociera do pacjenta w 8 minut na terenie miasta. Pamiętaj, że po 4 minutach od zatrzymania krążenia, bez rozpoczęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej, mózg umiera! Przy przeprowadzeniu defibrylacji w ciągu 3–5 minut od wystąpienia zatrzymania krążenia, wskaźniki przeżycia mogą wynieść nawet 50–70%. Każda minuta opóźnienia defibrylacji zmniejsza prawdopodobieństwo przeżycia o 10–12%.
Resuscytacja Krążeniowo – Oddechowej (RKO) z użyciem AED krok po kroku
Wiesz już, czym jest i gdzie znaleźć AED. Pora przejść do działania, czyli do schematu postępowania przy zatrzymaniu krążenia z użyciem automatycznego defibrylatora. Oto algorytm działania krok po kroku:
- Zachowaj bezpieczeństwo. Upewnij się, że zarówno Ty, jak i poszkodowany oraz świadkowie zdarzenia jesteście bezpieczni. To bardzo ważne!
- Sprawdź przytomność poszkodowanego. Możesz nim delikatnie potrząsnąć i zapytać głośno, czy wszystko w porządku.
- Udrożnij drogi oddechowe. Jeżeli poszkodowany nie reaguje, połóż go na plecach. Delikatnie unieś podbródek i odchyl jego głowę do tyłu.
- Sprawdź oddech. Wypatruj, wysłuchuj i wyczuwaj oddech nie dłużej niż przez 10 sekund. Jeśli nie oddycha lub oddycha nieprawidłowo- wykonuje rzadkie, powolne i słabnące westchnienia (oddech agonalny) oraz nie reaguje, oznacza to, że doszło do zatrzymania krążenia.
- Wezwij pomoc i poproś kogoś o przyniesienie AED. Jeżeli jest to możliwe, poproś kogoś o wezwanie pogotowia i wyślij świadka zdarzenia, aby znalazł i przyniósł AED. Jeśli jesteś sam, NIE opuszczaj poszkodowanego. Rozpocznij resuscytację! Jak omówiono w poprzednim artykule
- Do czasu aż AED nie dotrze na miejsce i nie zostanie uruchomiony oraz podłączony do poszkodowanego, należy kontynuować RKO. Nie należy opóźniać defibrylacji w celu przeprowadzenia dodatkowych uciśnięć lub oddechów!
- Gdy masz już w rękach AED, musisz go włączyć. Elektrody przyklej do gołej klatki piersiowej poszkodowanego, zgodnie z oznakowaniem ich położenia umieszczonym na urządzeniu lub na elektrodach. Jeśli pomocy udziela więcej niż jeden ratownik, należy kontynuować RKO w czasie przyklejania elektrod. W niektórych przypadkach, gdy klatka piersiowa pacjenta jest mocno owłosiona, konieczne może być usunięcie owłosienia, aby elektrody mogły dobrze przylegać do skóry. Należy jednak zwrócić uwagę na to, aby jak najmniej opóźniać defibrylację.
- Należy postępować zgodnie z wydawanymi przez AED poleceniami głosowymi (i/lub wizualnymi). Upewnij się, że nikt nie dotyka poszkodowanego w czasie, gdy AED analizuje rytm serca poszkodowanego. Jeśli wykrywanym rytmem jest migotanie komór lub częstoskurcz komorowy, urządzenie wydaje dźwiękowe lub dźwiękowe i wizualne instrukcje wykonania wyładowania elektrycznego prądem stałym. W przypadku innych rytmów (w tym asystolii i prawidłowego rytmu serca) urządzenie nie wydaje polecenia wyładowania.
- Jeśli wskazane jest wyładowanie, sprawdź, czy nikt nie dotyka poszkodowanego. Należy nacisnąć przycisk wyładowania zgodnie z poleceniem wydanym przez AED. Następnie natychmiast wznów RKO, zaczynając od 30 uciśnięć klatki piersiowej. Jeśli defibrylacja nie jest wskazana, należy przejść do 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 oddechów ratowniczych. Kontynuuj RKO zgodnie z poleceniami AED. Po pewnym czasie prowadzenia RKO (zazwyczaj po dwóch minutach) AED znów wyda polecenie przerwania RKO na analizę rytmu.
Z kolei w pełni zautomatyzowane AED są zaprogramowane w taki sposób, że jeśli defibrylacja jest wskazana, dostarczają wyładowanie bez konieczności podejmowania żadnych dodatkowych działań ze strony ratownika.
Istnieje kilka zasad prawidłowej resuscytacji
- Rozpoznanie nagłego zatrzymania krążenia i rozpoczęcie resuscytacji.
- Wezwanie zespołu ratownictwa medycznego.
- Rozpoczęcie uciśnięć klatki piersiowej.
- Dostarczenie automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED).
- Przeszkolenie się z przeprowadzania RKO
Materiał powstał w oparciu o materiały szkoleniowe projekt AED, kursysos, pomoc doraźna strony MZ, podręcznik MP, Legion HDK,. przeciwpożarowy.pl.
Mam przekonanie, że to jedynie zebrane suche informacje odnośnie postępowania w Nagłym Zatrzymaniu Krążenia i Oddychania – zasady resuscytacji jak ulotne słowa – przeto druhny i druhowie na wiosnę w ramach pikniku zorganizujemy praktyczne zajęcia.
Nigdy nie wiemy, kiedy mogą się one przydać.
Zebrał i opracował lekarz Stowarzyszenia hm Bogdan Dudkowski