Mały jubileusz tej akcji naszego Stowarzyszenia Przyjaciół Harcerstwa w Krakowie. Spotykamy się już po raz piąty! Za każdym razem aby celebrować znakomite (80+) Postacie instruktorskie z krakowskiego harcerstwa. W ty m roku byli to Dh, Dh: hm. Barbara i hm. Zdzisław Pajorowie (Nowa Huta); hm. Marek Kudasiewicz (Krowodrza), hm. Tadeusz Norek i phm. Aleksander Tippe (Pogórze – Krąg „Stara Brać”). Spotkanie, jak wszystkie poprzednie, odbyło się w Forcie Olszanica , filii Młodzieżowego Domu Kultury „Dom Harcerza” przy ul Reymonta 18 w Krakowie. Gospodarzami byli Pani Aleksandra Grodecka Dyrektor MDK i hm. Zbigniew Sabiński. W sobotę, 21czerwca br. o godz. 15:15 harcerska piosenka śpiewana przy akompaniamencie i pod kierunkiem hm. Jarosława Balona dała sygnał do rozpoczęcia spotkania. Przybyłych powitała hm. Danuta Noszka - Leśniewska Prezes Stowarzyszenia.
hm. Danuta Noszka – Leśniewska wita zebranych ( Fot.AG)
Od lewej Jubilaci : hm. M.Kudasiewicz, phm. A.Tippe, hm. B. Pajor. Dalej Pan mgr J.Żuradzki były V-ce Kurator Oświaty w Krakowie ( Fot.AG)
Uczestnicy spotkania ( Fot.AG)
Szczególnie serdecznie zwróciła się do tegorocznych, znakomitych Jubilatów, przedstawicieli byłych władz oświatowych i dyrektorów szkół ponadpodstawowych Krakowa na czele z byłym V-ce Kuratorem Panem mgr Józefem Żuradzkim, byłego Komendant Chorągwi Krakowskiej ZHP hm. Jarosława Balona oraz Gospodarzy - Pani mgr Aleksandry Grodeckiej i hm. Zbigniewa Sabińskiego. Po powitaniu kolejna piosenka, rozpoczynająca prezentacje. Tę część spotkania prowadził hm. Stanisław Piasecki. Rozpoczynając miał przyjemność powitać hm. Janusza Wojtyczę Przewodniczącego Chorągwianej Komisji Historycznej. Następnie przekazał głos hm. Andrzejowi Gaczorkowi, który zapewniał odpowiednie tempo prezentacji i wyświetlając slajdy, czytał zamieszczony na nich tekst.
W pierwszej z nich, przedstawiono postać Druha hm. Marka KUDASIEWICZA, który uzupełniał i wzbogacał ją lekkim dowcipnym komentarzem.
Druh Marek Kudasiewicz
prezentuje proporce: trójkątny, ze swoim tytułem puszczańskim Chytry Kot, oraz Komandora Szczepów Lotniczych. Z wykształcenia inżynier ceramik. Wstąpił do ZHP w dniu 10 czerwca 1945 roku, do 83 Zagłębiowskiej Drużyny Harcerzy im. Jana III Sobieskiego w Dąbrowie Górniczej, a później do 107 WDH we Włochach k/Warszawy. Z 19 Krakowską Drużyną im. Żwirki i Wigury związany jest nieprzerwanie od roku 1957, w którym to na polecenie władz harcerskich reaktywuje drużynę w Szkole Podstawowej nr 33 przy ulicy Konarskiego. Drużyna ta przyjęła tradycje 19 Drużyny Harcerzy im. Żwirki i Wigury. Pełnił kolejno funkcje drużynowego, komendanta Szczepu Lotniczego, Z-cy Komendanta Szczepu "Słoneczne Drogi" d/s Programowych, przewodniczącego Kręgu Instruktorskiego, komendanta Szczepu "Srebrzyste Ptaki", a od roku 1968 Komandora Szczepów Lotniczych im. F. Żwirki i St. Wigury w Krakowie. Niezależnie od działalności w Szczepie aktywnie udzielał się w innych instancjach harcerskich pełniąc funkcje: Kierownika Referatu drużyn męskich młodszych (1959-60) i z-cy Komendanta Hufca (1960-61) w Hufcu Kleparz – Łobzów ; z-cy Komendanta d/s programowych w Hufcu Krowodrza (1977–80) ; kierownika Wydziału Harcerskiego w Komendzie Chorągwi Krakowskiej (1982–85) i inne.
Był również członkiem Rady Chorągwi. Szczególnie udzielając się na polu kształcenia młodej kadry instruktorskiej, często wchodził w skład kadry odbywających się kursów, także w ramach działalności krakowskiej Chorągwianej Szkoły Instruktorów. Łącznie przyczynił się do wyszkolenia ok. 950 instruktorów! Dzielił się z innymi swoją ogromną wiedzą i swoimi doświadczeniami nie tylko na obozach, kursach, szkoleniach ale również z instruktorami z całej Polski, poprzez liczne publikacje . Jego cenne dzieła ( wielokrotnie wznawiane) to m.in.: Vademecum zastępowego, Obrzędowy piec, Kalendarium 70 – lecia harcerstwa, Pożyteczna zima. Jest autorem hymnu 19 KDHL oraz wielu wierszy i tekstów piosenek. Bardzo staranne i systematycznie dokumentował działalność. Z Jego opracowań dowiadujemy się że organizował i brał udział w 55 pobytach obozowych ( stałe 25, zimowiska 15, wędrowne 7, kursy zloty 8), na wielu z nich był komendantem.
W Jego szczepie w okresie I 1957 – V 1964 odbyło się łącznie 1570 zbiórek, wycieczek itp., zorganizowanych przez zastępy, drużyny i szczep. Ma ogromne zasługi w popularyzacji lotnictwa, jak sam podkreśla, szczególnie wśród dziewcząt. Ponadto współtworzył metodykę pracy harcerskich drużyn lotniczych i organizował Harcerskie Turnieje Lotnicze. Był delegatem na VI i VII Zjazd ZHP. Organizował odnowę harcerstwa w czasach KIHAM i NHR. Współtworzył ZHP 1918 i ZHR. Zawsze był w czołówce walki o prawdziwe harcerstwo. Reprezentował "19" w Kręgu im. A. Małkowskiego. W sierpniu 1988 roku był w składzie delegacji harcerzy z Polski która po raz pierwszy wzięła udział w IV Światowym Zlocie ZHP poza granicami Kraju w Rising Sun w Stanach Zjednoczonych (w stanie Maryland) . Delegacja harcerzy z Polski, mieszkała w obozie skautowym nad Octoraro Creak.
Zawsze bardzo sumienny i kreatywny w każdym działaniu i w pracy. Pełniąc obowiązki nauczyciela-instruktora w MDK „Dom Harcerza”, dyrektora Ogniska Pracy Pozalekcyjnej przy SP nr 109, dyrektora SP nr 50 - umiejętnie, z pożytkiem dla wychowanków stosował elementy metody harcerskiej. Wielokrotnie odznaczany i wyróżniany m.in.: Krzyżem Kawalerskim OOP, Krzyżem i Złotym Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”, Medalem KEN za: popularyzację lotnictwa, zasługi dla Krakowa, Chorągwi Krakowskiej.
Na zakończenie ulubiona piosenka Druha Marka , jedna z dwóch pierwszych poznanych na obozie – Szturmówka.
Druga prezentacja, komentowana przez hm. Jerzego Kujawskiego, poświęcona Druhnie hm. Barbarze PAJOR i jej Mężowi – hm. Zdzisławowi, który z racji zdrowotnych nie był obecny na spotkaniu. Obydwoje są instruktorami, bardzo zasłużonymi, cenionymi i cieszącymi się dużym uznaniem i autorytetem w krakowskim harcerstwie. Wraz z grupą instruktorów, w latach 1956-57, po reaktywowaniu ZHP, przystąpili do tworzenia harcerstwa w Nowej Hucie. Następnie przez wiele lat prowadzili aktywną działalność instruktorską na tym terenie, przyczyniając się w znacznym stopniu do jego szybkiego rozwoju. Z racji zamiłowań zawodowych, pielęgniarka i lekarz, wielokrotnie podczas Akcji Letnich , podczas Zlotu 70 lecia Harcerstwa na krakowskich Błoniach oraz Zlotu 75 lecia Harcerstwa w Nowej Hucie, zapewniali opiekę medyczną. Mają ogromne zasługi w propagowaniu wśród dzieci i młodzieży zasad higieny i zdrowego trybu życia. Prowadzili znaną w hufcu Nowa Huta Akcję Polowy Instytut dr Badanki. Przeprowadzili wiele akcji honorowego krwiodawstwa. Uczestniczyli w przygotowaniu i w pracy Białej Służby podczas pielgrzymek papieskich. Są Instruktorami Seniorami od 1986r. Otrzymali Medal Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie. Są małżeństwem już blisko 60 lat.
Druhna hm. Barbara Pajor:
z zawodu i zamiłowania pielęgniarka, pracowała na terenie Nowej Huty. Najpierw jako w przychodni lekarskiej a następnie przez kilkanaście lat jako Przełożona Pielęgniarek w Centralnej Przychodni Kombinatu Hutniczego. Działalność harcerską rozpoczęła jesienią 1944 roku, w działających w konspiracji, harcerskich Szarych Szeregach. Przez dłuższy czas, również po wojnie, należała do Krakowskiej 1, działającej przy Gimnazjum ‘Wandy” na Oleandrach. W Latach 1947-48 była drużynową 68 KDH u Norbertanek. W tym czasie pełniła również funkcję zastępcy Komendanta Hufca. Później działała w Komendzie Hufca Nowa Huta, m.in. w Komisji Kształcenia i Stopni Instruktorskich i Sądzie Harcerskim. Za udział w szkoleniu instruktorów otrzymała Honorową Odznakę ChSI Za wybitne osiągnięcia w kształceniu. W latach 1975-81 działała w Szczepie Czerwone Maki przy SP nr 91 a później na terenie tej szkoły prowadziła Koło Przyjaciół Harcerstwa i pracowała w Komitecie Rodzicielskim. W roku 1962 brała udział w słynnej akcji Spisz. Później była wiele razy współorganizatorką obozów stałych, wędrownych, w tym również zagranicznych, oraz zimowisk. Pełniła na nich najczęściej funkcję pielęgniarki. Za aktywną wieloletnią działalność otrzymała m.in.: Krzyż Armii Krajowej, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Za Zasługi dla ZHP, Brązową Odznakę Budowniczy Nowej Huty, Odznakę 50 lecia Hufca Nowa Huta. Jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Szarych Szeregów. Dla Druhny Barbary zaśpiewaliśmy Jej ulubioną piosenkę - Harcerski Krzyż.
Druh hm. Zdzisław Pajor:
Dh, dh: hm. Juliusz Langner dh hm. Barbara i dh hm. Zdzisław Pajorowie
z zawodu lekarz pediatra i psychiatra. Zuchom i harcerzom w Nowej Hucie przez wiele lat znany jako Dr Badanko. W lutym 1945r wstąpił do 9 KDH im. Dionizego Czachowskiego. Do roku 1949 uczestniczył w 8 obozach stałych lub zimowiskach oraz zaliczył kurs łączności.
Po ukończeniu studiów podjął pracę w Nowej Hucie. Najpierw jako lekarz pediatra w Szpitalu im. St. Żeromskiego i równocześnie poradni ( 1955-63). Następnie pracował na Akademii Medycznej jako psychiatra dziecięcy a po uzyskaniu odpowiednich kwalifikacji, przez 35 lat, jako lekarz psychiatra. Równocześnie organizował szkoły pielęgniarek i pracował w nich: w Nowej Hucie ( 32 lata) i w Krakowie przy ul. Michałowskiego (10 lat).W między czasie pełnił, kolejno, funkcję Kierownika wielu specjalistycznych zakładów pielęgniarskich. Tworzył Wydział Pielęgniarski na AM ( później Wydział Ochrony Zdrowia). Za osiągnięcia w tej dziedzinie został wyróżniony Honorową Odznaką Za zasługi dla Rozwoju Pielęgniarstwa. Następnie był Adiunktem w Klinice Psychiatrycznej. A przed odejściem na zasłużoną emeryturę pracował jako starszy Wykładowca Collegium Medicum UJ. W dowód uznania za wieloletnią ofiarną pracę i osiągnięcia, był wielokrotnie wyróżniany i otrzymał Odznakę Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia.
Był bardzo aktywy w harcerstwie. Działał w Szczepie Czerwone Maki m.in. jako z-ca komendanta, oraz hufcu m.in. jako Z-ca Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej, członek Komisji Kształcenia i Stopni Instruktorskich. Począwszy od Akcji SPISZ ( 1962r) wielokrotnie był lekarzem na obozach i zimowiskach, zlotach itp. Odznaczony i wyróżniony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa, Złotą Odznaką Budowniczy Nowej Huty, Odznaką 50 lecia Hufca Nowa Huta. „ Wiesz ty co mój kochany” to, oprócz twórczości obozowej, ulubiona piosenka Dh Zdzisława.
W trzeciej prezentacji przedstawiono postać Druha phm. Aleksandra TIPPE.
Wykształcenie: mgr Wydziału Historyczno – Filozoficznego (Muzykologia) Uniwersytet Jagielloński
a) praca zawodowa, m.in. : Z-ca Dyrektora Okręgowego Ośrodka Pedagogicznego w Krakowie(1965-69), Kierownik sekcji kursowej i dokumentacji pedagogicznej(1965-86), Starszy Wizytator Szkół Artystycznych przy Wydziale Kultury Urzędu Miasta Krakowa(1969-77), Dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia im. W. Żeleńskiego w Krakowie(1977-91)
b) szlak harcerski
- 1945-1949 harcerz, zastępowy w I Pg DH-y im. płk Dionizego Czachowskiego przy IV Gimnazjum ( później IVLO) przy ul. Zamojskiego
- 1947-1949 członek Kręgu Instruktorów Zuchowych przy Męskiej Komendzie Chorągwi Krakowskiej, przyboczny druha phm. Edwarda Poradisza
- 1947-1949 drużynowy 2 MGZ w Hufcu ZHP Kraków – Podgórze, w tym czasie szkoli się w prowadzonym przez ŚP. Druha Franciszka Dębskiego chorągwianym kręgu instruktorów zuchowych
- 1956-1958 po reaktywowani harcerstwa dalej pełni funkcję drużynowego 2 MGZ - w Hufcu ZHP Kraków - Podgórze,
- 1981- nadal członek, przyboczny w Kręgu Seniorów Harcerstwa Borkowskiego „Stara Brać”
c) odznaczenia i nagrody
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie, Złota i Srebrna Odznaka Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa, Złota Odznaka Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej, Odznaka Za Zasługi dla Bojowników o Wolność i Demokrację, Dyplom Uznania 600-lecia Kleparza, Nagroda Ministra Edukacji Narodowej II stopnia - dwukrotnie, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki - dwukrotnie, Nagroda Dyrektora Centrum Młodzieży za 50 lat pracy pedagogicznej. Ulubioną piosenką Druha Aleksandra Po całej Polsce zakończyła się ostatnia prezentacja.
Po zakończeniu każdej z prezentacji Druhna Prezes wręczała, Jubilatowi pamiątkowy dyplom od Stowarzyszenia.
Bardzo żałowaliśmy, że również ze względów zdrowotnych w spotkaniu nie mógł wziąć udziału Druh phm. Tadeusz Norek.
Zaduszki Kręgu „Stara Brać”. 1983r. W środku Dh phm. Aleksander Norek
a) praca zawodowa:
nauczyciel - Zespołu Szkół Ekonomicznych Nr 1 przy ul. Kapucyńskiej 2 w Krakowie; naczelnik - Zarządu Kuratorium Oświaty i Wychowania Ekonomiczno Administracyjnego Szkół Województwa Krakowskiego; dyrektor- Zarządu Kuratorium Oświaty i Wychowania Ekonomiczno Administracyjnego Szkół województwa krakowskiego.
b) szlak harcerski
- 1937-39 zuch w Gromadzie Wilczków Borkowskich (drużynowy Henryk Sroka),
- 1945-49 harcerz, zastępowy, przyboczny w XI Pg DH-y im. Zawiszy Czarnego,
- 1947-54 członek Zastępu Wodnego „Orły” (w latach 1949-1954 kontynuowali konspiracyjnie działalność harcerską w ramach Ligi Morskiej)
- 1956-59 drużynowy – reaktywował 11 Pg DH-y im. Zawiszy Czarnego w Borku Fałęckim
Był komendantem i organizatorem kilku harcerskich obozów stałych pod namiotami. - od 1981 jest przybocznym w Kręgu Seniorów Harcerstwa Borkowskiego „Stara Brać”
c) odznaczenia i wyróżnienia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Za Zasługi RP, Srebrny Krzyż Za Zasługi RP, Brązowy Krzyż Za Zasługi RP, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złota Odznak Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa, Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej i Sportu
Po obejrzeniu prezentacji, pojawia się refleksja że przecież każdy z Jubilatów swoją postawą i działalnością przez ponad pół wieku na rzecz innych, znakomicie wcielał w życie ideę wyrażoną hm. Aleksandra Kamińskiego: Nie w tym jest wart człowiek, co przemyślał i co przeżył, ale co zrobił dobrego na świecie. Bądźmy dzielni na co dzień. Dzielność jest fundamentem charakteru.
Po zakończeniu prezentacji, Pan mgr Józef Żuradzki przekazał zebranym serdeczne pozdrowienia i podziękowania, od zaproszonych na spotkanie a nieobecnych z ważnych powodów, przedstawicieli byłych władz oświatowych i dyrektorów szkół ponadpodstawowych Krakowa. (zdjęcie poniżej)
Następnie hm. Marek Dobosz przedstawił szczegółową informację o zaawansowaniu oraz przedstawił harmonogram planowanych działań związanych z powstaniem w Krakowie, na terenie Fortu nr 52 „Jugowice” vel „Łapianka” przy ul. Fortecznej 28, Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego. W latach 2009-11 ZBK w Krakowie prowadził prace przygotowawcze. 2011r. – ogłoszono konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej MiCRH na nieruchomości zabudowanej Fortem nr 52 wraz z projektem zagospodarowania jego otoczenia. W 2013r. - Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa przekazał, przyznaną przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa dotację na wykonanie projektu budowlanego rewaloryzacji i adaptacji zabytkowej części Fortu. Realizacja zadania obejmuje dwa etapy: przygotowania 2013 – 15 i budowy 2015 – 17. Równocześnie zaapelował o dalsze wspieranie tej inicjatywy. Informacja wywołała duże zainteresowanie i bardzo pozytywny oddźwięk.
hm. Marek Dobosz ( Fot.AG)
Następnie wszyscy zebrali się w kręgu przed fortem. Gospodarze spotkania: Pani Aleksandra Grodecka i hm. Zbigniew Sabiński oraz druhna Danuta Noszka- Leśniewska, zgodnie z utartym zwyczajem, wręczyli każdemu z Jubilatów „floo” z życzeniami „końskiego zdrowia”.
Pani dyr. Aleksandra Grodecka tuż przed wręczaniem „floo” ( Fot.AG)
Uczestnicy podczas wręczania „floo” ( Fot.AG)
Uczestnicy podczas wręczania „floo” ( Fot.AG)
Od prawej.1 rząd, Jubilaci udekorowani tradycyjnym „floo”: M. Kudasiewicz, B. Pajor, T. Tippe. 2 rząd: K.Rywczak w za A. Norka, D.Noszka-Leśniewska, J. Kujawski w za. Zdz. Pajora, Zb. Sabiński ( Fot.AG)
Serdecznych gratulacji dla Jubilatów było wiele. Dyplomy oraz pozdrowienia dla nieobecnych na spotkaniu Druhów, zostały przekazane za pośrednictwem bliskich Im osób.
Później zdjęcie zbiorowe …
Zdjęcie zbiorowe. Są wszyscy uczestnicy spotkania – no „prawie” ( Fot. AG.)
i czuwający nad sprawnym jego przebiegiem Gospodarz spotkania zaprosił uczestników na poczęstunek. Rozmowy w grupach koleżeńskich toczyły się teraz przy grillowanych kiełbaskach i kiszeczkach, chlebie zapiekanym z serem żółtym, sałatkach. Do tego kawa , herbata, zimne napoje i ciasto.
A wszystko bardzo smakowite. Było bardzo sympatycznie, a że dopisywała pogoda więc rozmowy i wspomnienia przedłużyły się nieco.
Od lewej Dh,Dh: Joanna Balon, Danuta Noszka Leśniewska, Janusz Wojtycza, Marek Kudasiewicz, Kazimierz Dziedzic ( Fot.AG)
To bardzo udane, piąte spotkanie w ramach Akcji Jubilat dobiegło końca.
Bardzo serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do jego przygotowania i przeprowadzenia. W szczególności za opracowanie prezentacji: hm. J. Kucharskiemu, hm. J. Kujawskiemu, hm. W. Wójcikowi; za zabezpieczenia organizacyjne oraz przygotowanie poczęstunku hm. Zbigniewowi Sabińskiemu, hm. W. Górnisiewiczowi, za prowadzenie śpiewu i akompaniament hm. Jarosławowi Balonowi, za prowadzenie prezentacji hm. Andrzejowi Gaczorkowi oraz Pani Agnieszce Gaczorek za sporządzenie dokumentacji fotograficznej.
Zarząd SPH